Showing posts with label Horse Tail. Show all posts

Saturday

KurKure, कुरकुरे, आँख्लेझार, Horse Tail, Equisetum ramosissimum

Equisetum ramosissimum, Horse Tail, KurKure, आँख्लेझार, कुरकुरे

यो कुरकुरे सानो र ठूलो दुई प्रकारका विनापातका सुइरो चिस्यानमा पाइन्छन् । यसले खिल पल्टने, शरीरमा कडापन आउनेमा काँडा बिकेको पुरानो गाँठो, क्यान्सरको गिर्खा, बिग्रेको डन्डीफोर र पिसाब पोल्ने

र थोपाथोपा मुत्नेमा ४-५ पटक खाँदा विशेष लाभ पुयाउछ । ताजा थिचेर या पिसेर १०-१५ ग्राम दिनमा ३-५ पटक पानीसँग कुरकुरे खानुपर्दछ । पत्थरी, अम्लपित्त, पित्तज्वर, पेट पोल्ने, दुख्ने र सुजाक रोगमा यसले धेरै लाभ पुऱ्याउँछ। सुइरो चुस्नाले कति छिटो लाभ गर्दो रहेछ ?

परिचय

कुरकुरे (आँख्लेझार) नेपालमा पाइने एक प्रसिद्ध जडीबुटी हो। यसलाई अंग्रेजीमा Horse Tail वा Equisetum ramosissimum भनिन्छ। यो बुटी प्राचीनकालदेखि नै आयुर्वेदिक चिकित्सामा प्रयोग हुँदै आएको छ। यसको सुइरो जस्तो देखिने भागले गर्दा यसलाई कुरकुरे भनिएको हो। यसले शरीरका विभिन्न रोगहरूमा असरकारक उपचार गर्ने गर्छ। नेपाली परम्परागत चिकित्सामा यसको प्रयोग विशेष गरी पिसाब सम्बन्धी समस्या, जोर्नी दुखाइ, क्यान्सरको गिर्खा, पत्थरी र अन्य पित्तजन्य रोगहरूमा गरिन्छ।

नेपाल र अन्य देशहरूमा उपलब्धता

कुरकुरे नेपालको हिमाली, पहाडी र तराई क्षेत्रमा पाइन्छ। यो चिस्यान भएको ठाउँ, खोल्सा, नदीको किनार, र ओसिलो जमिनमा उम्रन्छ। नेपाल बाहेक यो जडीबुटी भारत, चीन, युरोप, उत्तरी अमेरिका र अन्य एसियाली देशहरूमा पनि पाइन्छ। यसको वैज्ञानिक नाम Equisetum प्रजातिको रूपमा चिनिन्छ, जुन विश्वभर फैलिएको छ।

भौतिक गुणहरू

कुरकुरेको बुटी सानो र ठूलो दुई प्रकारको हुन्छ।
यसको सुइरो जस्तो देखिने हरिया डाँठ हुन्छ, जसमा पात नहुन्छ।
यसको जरा जमिनमुनि फैलिएको हुन्छ।
यसको स्वाद तीतो र कडा हुन्छ।
यसको डाँठ कडा र खस्रो हुन्छ, जसलाई चपाउँदा कुरकुर आवाज आउँछ।

औषधीय गुणहरू

कुरकुरेमा निम्न औषधीय गुणहरू पाइन्छन्:

रक्तशोधक: यसले रक्तलाई शुद्ध गर्छ।
मूत्रल: पिसाब बढाउने गुण भएकोले यसले पिसाब सम्बन्धी समस्याहरूमा लाभदायक हुन्छ।
ज्वरनाशक: पित्तज्वर र अम्लपित्तमा फाइदा गर्छ।
घाउ रोग निको पार्ने: यसले खिल पल्टने, काँडा बिकेको घाउ, र सुजाक रोगमा असर गर्छ।
क्यान्सर विरोधी: केही अध्ययन अनुसार यसले क्यान्सरको गिर्खा बढ्नबाट रोक्छ।

फाइदाहरू

पिसाब पोल्ने र थोपाथोपा मुत्ने समस्यामा राम्रो असर गर्छ।
पत्थरी, मूत्राशयको संक्रमण, र गुर्दाको समस्यामा उपयोगी।
खिल पल्टने, घाउ र सुज्ने समस्यामा लाभदायक।
पेट दुख्ने, अम्लपित्त, र पित्तज्वरमा फाइदा गर्छ।
कडापन आउने, जोर्नी दुखाइ, र डन्डीफोर बिग्रिएमा उपचार गर्छ।

प्रयोग विधि

ताजा कुरकुरेको रस: ताजा बुटीलाई थिचेर वा पिसेर १०-१५ ग्राम रस दिनमा ३-५ पटक पानीसँग सेवन गर्न सकिन्छ।
पातको काढा: सुकेको वा ताजा कुरकुरे उमालेर काढा बनाएर पिउन सकिन्छ।
चूर्ण: सुकेको बुटीलाई पिँधेर चूर्ण बनाइएको सेवन गर्न सकिन्छ।
लेप: घाउमा ताजा बुटी पिसेर लेप्न सकिन्छ।

संकलन र संरक्षण

कुरकुरे बुटी वर्षायाममा राम्रोसँग उम्रन्छ। यसलाई जरासहित उखेलेर वा डाँठ काटेर संकलन गर्न सकिन्छ।
संकलन गरेपछि यसलाई छायामा सुकाउनुपर्छ।
सुकेपछि एयरटाइट कन्टेनरमा राख्नुपर्छ ताकि यसको गुण कायम रहोस्।
लामो समयसम्म प्रयोग गर्न चाहँदा यसलाई सुकेर मात्र भण्डारण गर्नुपर्छ।

निष्कर्ष

कुरकुरे (आँख्लेझार) एक उपयोगी जडीबुटी हो जसले विभिन्न रोगहरूको उपचारमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ। यसले पिसाब सम्बन्धी समस्या, घाउ, पेट दुखाइ, र क्यान्सरजस्ता गम्भीर रोगहरूमा पनि लाभ पुर्याउँछ। यसको प्रयोग सजिलो र सुरक्षित छ, तर आवश्यकता अनुसार आयुर्वेदिक चिकित्सकको सल्लाह लिनु उचित हुन्छ। नेपालमा सहजै उपलब्ध यो जडीबुटीले हाम्रो स्वास्थ्य रोगमुक्त बनाउन ठूलो योगदान दिन सक्छ।

Introduction

KurKure, or Equisetum ramosissimum, is a unique plant belonging to the horsetail family. It's known for its slender, jointed stems and lack of traditional leaves or flowers. In Nepal, it's commonly referred to as "कुरकुरे" or "आँख्लेझार." The name "horsetail" comes from its resemblance to a horse's tail. This plant has been used for centuries in traditional medicine across various cultures.Wikipedia+1Drugs.com+1

Availability in Nepal and Other Countries

🇳🇵 Nepal

In Nepal, KurKure thrives in moist environments, especially in the hilly and mountainous regions up to 2600 meters above sea level. It's commonly found along riverbanks, marshes, and damp forest areas. Traditional healers in Nepal have utilized this plant for various medicinal purposes, including treating burns, scabies, malarial fever, gonorrhea, and liver and chest complaints.

Global Presence

Beyond Nepal, Equisetum ramosissimum is distributed across Southeast Asia, Southern China, India, Sri Lanka, and parts of Africa. In the Philippines, it's known as "Putod" and is used in traditional medicine for treating urinary issues, hypertension, eye conditions, and more.

Physical Properties

Appearance: KurKure has slender, hollow, and jointed stems with a rough texture due to high silica content. The stems are typically green and can have a bluish-grey tinge.
Growth: It grows in clusters, often forming colonies through its underground rhizomes. The plant can adapt to various environments, from sandy riverbanks to swampy forest soils.

Medicinal Properties

KurKure is renowned for its diverse medicinal properties:

Diuretic: Promotes urine production, aiding in detoxification and treating urinary tract infections.
Astringent: Helps in tightening tissues, beneficial for wound healing and reducing inflammation.
Antioxidant: Protects cells from oxidative stress, potentially preventing chronic diseases.
Anti-inflammatory: Reduces inflammation, useful in treating conditions like arthritis and skin disorders.
Antimicrobial: Combats various pathogens, aiding in treating infections.

Advantages

Natural Remedy: Offers a plant-based alternative to synthetic drugs.
Versatility: Can be used to treat a wide range of ailments, from urinary issues to skin conditions.
Accessibility: Widely available in Nepal and other regions, making it an accessible remedy for many.
Minimal Side Effects: When used appropriately, it has minimal reported side effects.

Uses

Traditional Uses in Nepal

Urinary Issues: Used to treat burning sensation during urination and frequent urination.
Skin Conditions: Applied to burns, scabies, and other skin ailments
Bone and Joint Health: Used in treating dislocated bones and joint stiffness.
Uses in Other Countries

Philippines: Treats hypertension, eye conditions, and kidney troubles.
India: Used for gonorrhea, bone fractures, and as a cooling medicine.
China: Employed in treating wounds, ulcers, and respiratory issues.

Methods of Use

Decoction: Boil 15-30 grams of dried KurKure in water and consume the liquid.
Paste: Grind fresh stems into a paste and apply to affected areas for skin conditions.
Tea: Steep dried stems in hot water to make a herbal tea.
Infusion: Soak the plant in alcohol to extract its medicinal properties for topical applications.

Harvesting and Preservation

Harvesting: Best harvested in spring when the plant is most potent. Use clean tools to cut the stems, ensuring sustainable harvesting by leaving the roots intact.
Drying: Rinse the stems thoroughly and dry them under the sun until they become brittle.
Storage: Store the dried stems in airtight containers, away from moisture and direct sunlight, to preserve their medicinal properties.

Conclusion

KurKure (Equisetum ramosissimum) is a remarkable plant with a rich history in traditional medicine. Its wide range of medicinal properties makes it a valuable natural remedy for various ailments. With proper harvesting and usage, it offers an accessible and effective treatment option rooted in centuries-old practices.

Reference

दतिवन Washerman’s Plant (Achyranthes aspera अपामार्ग): Benefits, Uses, and Medicinal Properties

ज्योतिष्मती Jyotishmati (Black Oil Tree) – Intellect Tree (Celastrus paniculatus) Benefits, Uses, and Medicinal Properties

लाली गुराँस Lali Gurans (Rhododendron campanulatum) – Benefits, Uses, and Medicinal Properties of Rhododendron

Kooth (Saussurea Lappa) – कूठ Benefits, Uses, and Medicinal Properties of Costus Root

काने झार Commeline Benghalensis (Kane Jhaar) – Medicinal Uses, Benefits, and Overview

गिँदरी Premna Serratifolia L. (Gindari): Benefits, Medicinal Uses, and Importance

पाञ्चान Ougeinia oojeinensis (Paanchan): तिनिश Medicinal Uses, Benefits, and Ecological Importance

बोके टिमुर Zanthoxylum Armatum (Boke Timur) Benefits, Uses, and Medicinal Properties

ठूलो नीम Thulo Neem: महारूख Medicinal Benefits, Uses, and Natural Remedies

सिउँडी Siudi (Euphorbia Neriifolia) Uses, Benefits, Side Effects, and Medicinal Properties

काठेकार, फर्कफल, काठआँवली, Averrhoe acida :

Kaaulo, काउलो, कोह, नाकेम, नेपाली अर्जुन, Kaulo Arjuna, Machilus dutbiei

Kaalo Punarnawaa, कालो पुनर्नवा, Black Patagon

Seti Kareli, सेती करेली, तितेकरेली राम्री, तिताकरेल, Bitter Gourd

Thulo Pahelo Kapaas, ठूलो पहेँलो कपास बिरुवा, Cotton Yellow, Gossypiun birsutam

Kapas, कपास, सूत्रपुष्प, Cotton, Gossypiun herbaceum

Thulo Karkalo, ठूलो कर्कलो, मानकन्द, माने Gaint Taro, Alocaria species

Alocaria speciesThulo Karkaloठूलो कर्कलोमानकन्दमाने Gaint Taro

Katahar, कटहर, Artocarpus beterophyllus

Bans Bata Baneko Kaagaj, बाँसबाट बनेको कागज, Paper From Bamboo
Nepali Speaking Practice through Books in Hindi and English

Master Hindi Speaking Through Indian Schools: Practical Phrases with Nepali and English Translations

Master Hindi Speaking with Indian Railways: Practical Phrases with Nepali and English Translations

Learn Nepali with Mobile Phone Conversations including Hindi and English Translations

Master Hindi Speaking: Practice Through Movie information with Nepali and English Translations

Famous poem Of Upendra Subba उपेन्द्र सुब्बाका केही कबिताहरु

Some Top poem of Pandit Udayananda Aryal पं. उदयानन्द अर्ज्यालका केही कबिताहरु

Some Top Poem Of Ishwar Ballav, ईश्वरवल्लभका केही चर्चित कबिताहरु

Some Best Poem of Indira Prasai इन्दिरा प्रसाईका केही कबिताहरु

Some Best Poem Of Aahuti आहुतिका केही कबिताहरु

Some Beautiful Poem Of Momila मोमिलाका केही उत्कृष्ट कबिताहरु

Top Ten Poems Of R M Dangol आर. एम. डङ्गोल का केही कबिताहरु

Some Beautiful Poem Of Ashesh Malla अशेष मल्लका केही कबिताहरु

Some Best Poem Of Ambar Gurung अम्बर गुरुङका केही कबिताहरु

Top Ten Poems Of Amar Giri अमर गिरीका १० कबिताहरु

Some Best Poem Of Kedarman vyathit केदारमान व्यथितका केही कबिताहरु

Chhapakkai Phula PHulyo Nepali Song By Singers Kiran Gajmer, Melina Rai

Kunai Batoa Timi Yeklai -BY singers Itu Jojiju, Ram Bhakta Jojiju

Maaya Raichha Ra By singer Kali Prasad Baskota, Sadeekshya Kattel

Manoj Raj Songs Lyrics "Kaliyug Ma Nasha" "Aaja Bholi" "Yasto Euta Katha Raichha"

Nepali Lyrics Of Unko Priti Pahile Ho Ki By Singer : Prabin Bedwal, Rachana Rimal

Nira Singer : Kali Prasad Baskota

Rabin Sharma Top songs lyrics and chords collection

Raj Sigdel Top Seven Songs Lyrics " Yo Ta Jaali Sahar Ho" " Aankhama Kunai Sapana" " Chwassa Bijhne Timro Maya" "Chwassa Bijhne Timro Maya" " Bhulna Khojera Pani"

Sanjeev Singh All Hits songs lyrics and chords collection

Top three Song Lyrics Of Sukmit Gurung "Pal Pal Timrai" "O Mero Priyatam" "Chiso Batas Le"

-Singer - Aananda Karki

1974 AD Band All Songs Lyrics with Chords Including " Hidda Hiddai " and "Dherai Dherai Aauchha Manama"

KurKure, कुरकुरे, आँख्लेझार, Horse Tail, Equisetum ramosissimum – Read More

Tuesday

Saano Kurkure, सानो कुरकुरे, चस्माभार, Horse Tail, Equisetum hyemale

Equisetum hyemale, Horse Tail, Saano Kurkure, चस्माभार, सानो कुरकुरे

यो आधा फिट अग्लो, चिस्यानमा २५०० मिटरसम्ममा पाइन्छ । गुण-धर्म : स्वाद खल्लो र स्वभाव शीतल । प्रयोग हुने अङ्ग : सबै भाग । औषधीय उपयोग

: गर्मीपित्तनाशक, सुजाकमा उपयोगी, गाँठा-गिर्खा बढ्नेमा लाभकारी, सुक्खा शरीरमा विजातीय द्रव्य निकाल्न सहयोगी, युरिक एसिड घटाउनेमा यो सानो कुरकुरे हितकारी मानिन्छ । मात्रा : ३-५ ग्राम लेदो / चूर्ण, १ / १ माना काँढापानी, अर्क ३०-५० ग्राम, सुइरो चुस्ने ३-५ पटक ।

परिचय

सानो कुरकुरे (वैज्ञानिक नाम: Equisetum hyemale), जसलाई चस्माभार वा हर्स टेल (Horse Tail) पनि भनिन्छ, नेपालको पहाडी तथा हिमाली क्षेत्रमा पाइने एक औषधीय बोट हो। यसको उचाई आधा फिट (लगभग १५ सेन्टिमिटर) देखि १ मिटरसम्म पुग्न सक्छ। यो बोट प्राचीनकालदेखि नै आयुर्वेदिक तथा पारम्परिक चिकित्सामी प्रयोग हुँदै आएको छ। यसको स्वाद खल्लो र स्वभाव शीतल हुन्छ, जसले गर्दा यो शरीरको गर्मी, पित्त र अन्य विजातीय द्रव्यहरू निकाल्न मद्दत गर्छ।

नेपाल र अन्य देशहरूमा उपलब्धता

सानो कुरकुरे नेपालको २५०० मिटरसम्मको उचाइमा पाइन्छ, विशेष गरी हिमाली र पहाडी क्षेत्रहरूमा यसको बढी उपलब्धता छ। यो चिस्यान भएको ठाउँ, नदी-नालाको किनार, ओसिलो भूमि र जंगली क्षेत्रहरूमा स्वतः उम्रन्छ। नेपाल बाहेक यो बोट उत्तरी अमेरिका, युरोप, एसिया र अन्य समशीतोष्ण क्षेत्रहरूमा पनि पाइन्छ। विश्वभर यसको औषधीय महत्त्वका कारण यसलाई जंगली रूपमा उब्जाउ पार्ने प्रयासहरू गरिन्छ।

भौतिक गुणहरू

यसको डाँठ खोटो र खस्रो हुन्छ, जसमा सेगमेन्ट (खण्डहरू) हुन्छन्।
पातहरू साना र सुइरोजस्ता हुन्छन्, जसले गर्दा यसलाई "हर्स टेल" (घोडा पुच्छर) भनिन्छ।
यसको रंग हरियो-खैरो हुन्छ र यो नम भूमिमा धेरै पाइन्छ।
यसको जरा जमिनमा गहिरो फैलिन्छ, जसले गर्दा यो बोट सुक्खा मौसममा पनि बच्न सक्छ।

औषधीय गुणहरू

सानो कुरकुरेमा निम्न औषधीय गुणहरू पाइन्छन्:

गर्मी र पित्तनाशक: यसले शरीरको बढी गर्मी र पित्तलाई नियन्त्रण गर्छ।
सुजाक उपचार: सुजाक (Gonorrhea) जस्ता यौन रोगहरूमा यसको प्रयोग गरिन्छ।
गाँठा-गिर्खा र युरिक एसिड घटाउने: यसले गिट्टा (Gout) र जोर्नी दुखाइमा राहत दिन्छ।
विजातीय द्रव्य निकाल्ने: यसले शरीरबाट विषादी पदार्थहरू बाहिर निकाल्न मद्दत गर्छ।
रक्तशोधक: यसले रक्तलाई शुद्ध गरेर चर्मरोगहरू नियन्त्रण गर्छ।

फाइदा

युरिनरी ट्र्याक्ट इन्फेक्सन (UTI) मा लाभकारी।
हड्डी र दाँत मजबुत बनाउँछ किनभने यसमा सिलिकन हुन्छ।
घाउ र चर्मरोगको उपचारमा प्रयोग हुन्छ।
मुटु र नशाहरूको स्वास्थ्यका लागि फाइदाजनक।

प्रयोग विधि

सानो कुरकुरे विभिन्न रूपमा प्रयोग गरिन्छ:

काँढा (तरल अर्क): ३०-५० ग्राम काँढा पानीमा मिसाएर दिनमा २-३ पटक सेवन गर्न सकिन्छ।
चूर्ण: ३-५ ग्राम चूर्ण पानी वा शहदसँग मिसाएर खाने।
सुइरो चुस्ने: ताजा डाँठलाई चुस्नाले गले रोगमा फाइदा गर्छ।
लेप: पिँधेर घाउमा लगाउन सकिन्छ।

उत्पादन र संरक्षण

कटाई: यसलाई वर्षायाममा काट्न उपयुक्त हुन्छ किनभने यस समयमा यसको औषधीय गुण बढी हुन्छ।
सुकाउने: डाँठहरूलाई छायामा सुकाएर भण्डारण गर्न सकिन्छ।
भण्डारण: सुकेको बोटलाई एयरटाइट कन्टेनरमा राख्नुपर्छ ताकि यसको गुण कायम रहोस्।

निष्कर्ष

सानो कुरकुरे (Equisetum hyemale) एक अत्यन्तै महत्त्वपूर्ण जडीबुटी हो जसले विभिन्न रोगहरूको उपचारमा सहयोग गर्छ। यसको गर्मी, पित्त, सुजाक, गिट्टा र युरिक एसिड जस्ता समस्याहरूमा राम्रो असर गर्ने गुणले यसलाई आयुर्वेदमा विशेष स्थान दिएको छ। नेपालको पहाडी क्षेत्रमा सजिलै पाइने यो बोटलाई उचित मात्रामा प्रयोग गर्दा धेरै स्वास्थ्य समस्याबाट बच्न सकिन्छ। यसको संरक्षण र सतत उपयोगले हाम्रो पारम्परिक चिकित्सा पद्धतिलाई अझ बलियो बनाउन सक्छ।

Equisetum hyemale—commonly known as Rough Horsetail, Snake Grass, or Saano Kurkure in Nepali—is a distinctive, ancient plant species revered for its medicinal, practical, and ornamental applications. This evergreen perennial is part of the Equisetaceae family and is often referred to as a "living fossil" due to its lineage dating back over 100 million years.

Introduction and Global Distribution

Equisetum hyemale is native to the Northern Hemisphere, particularly Eurasia and Greenland. It thrives in moist environments such as wetlands, riverbanks, and forest openings. The plant has also been introduced to regions like Tasmania and is considered invasive in parts of South Africa and Australia.

Availability in Nepal

In Nepal, Saano Kurkure is found at elevations up to 2,500 meters, especially in moist, shaded areas. Its presence in the Himalayan region underscores its adaptability to diverse climatic conditions.

Physical Characteristics

Equisetum hyemale features vertical, jointed, reed-like stems that are medium to dark green and can grow up to 100 cm tall. The hollow stems are 3–6 mm thick with 10–30 conspicuous ridges impregnated with silica, giving them a rough texture. The tiny leaves form narrow bands at each joint

Chemical Composition

The plant is rich in bioactive compounds, including:

Silicic Acid: Essential for bone and connective tissue health.
Flavonoids: Such as quercetin and kaempferol, known for antioxidant properties.
Phenolic Compounds: Including caffeic and chlorogenic acids.
Alkaloids: Like nicotine and equisetin.
Minerals: Potassium, calcium, magnesium, iron, and others.

Medicinal Properties

Equisetum hyemale has been traditionally used for various health benefits:

Diuretic: Promotes urine production, aiding in detoxification.
Anti-inflammatory: Reduces inflammation in conditions like arthritis.
Bone Health: High silica content supports bone density and healing.
Wound Healing: Applied topically to accelerate recovery.
Urinary Tract Health: Used to treat infections and kidney issues.

Advantages

Natural Remedy: Offers a plant-based alternative for various ailments.
Sustainability: Grows abundantly and requires minimal care.
Versatility: Applicable in medicine, crafts, and landscaping.

Traditional and Modern Uses

Polishing Material: The silica-rich stems have been used as natural sandpaper, especially in Japan.
Musical Instruments: Stems are utilized in shaping reeds for instruments like clarinets
Ornamental Plant: Popular in modern landscaping for its vertical aesthetic.
Soil Stabilization: Deep root systems help prevent erosion.

Preparation and Dosage

Infusion: Steep dried stems in hot water for tea.
Decoction: Boil stems to extract deeper compounds.
Tincture: Soak in alcohol for concentrated extracts.
Poultice: Crush fresh stems for topical application.
Oil Infusion: Soak in carrier oils for massages

Harvesting and Preservation

Harvesting: Collect green stems during spring and summer.
Drying: Air-dry in shaded, well-ventilated areas.
Storage: Store in paper bags; retains potency for up to 2 years.

Precautions

While beneficial, excessive consumption can lead to thiamine deficiency due to thiaminase content. It is advisable to consult healthcare professionals before use, especially for pregnant women and individuals with existing health conditions

Conclusion

Equisetum hyemale, or Saano Kurkure, stands out as a multifaceted plant with significant medicinal, practical, and aesthetic value. Its rich history and diverse applications make it a valuable resource in both traditional and modern contexts. However, responsible usage and awareness of potential risks are essential to harness its full benefits safely.